Ja wiem, a przynajmniej się domyślam, bo pojechałam na konferencję „Stan Młodych 2025” i chciałabym się z Wami podzielić relacją z tego wydarzenia. 

„Stan Młodych” to konferencja organizowana przez Fundację Ważne Sprawy. Czwarta edycja odbyła się 30 czerwca 2025 roku w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie. Wydarzenie zgromadziło ponad 300 osób, w tym osoby zaangażowane społecznie na różnych szczeblach, badaczy, aktywistów i ekspertów. Wszystko po to, by wspólnie sprawdzić, jak wygląda dorosłość w Polsce oczami pokolenia Z. Tegoroczna edycja została wzbogacona o wyniki badań zawartych w raporcie Stan Młodych, który został opracowany przez Ważne Sprawy przy współpracy z Fundacją More in Common Polska. Dokument pokazuje, kim są młodzi, jakie zawierają relacje, jak widzą Polskę oraz jaki mają stosunek do gospodarki, edukacji czy pracy. 

Konferencja była skupiona w całości na zdaniu młodych, ich aktualnych poglądach, szerokich perspektywach, nadziejach i frustracjach. Formuła wydarzenia została opracowana w taki sposób, by każda z osób uczestniczących mogła podzielić się swoim punktem widzenia, zadać pytanie i wymienić zdanie z innymi uczestnikami. Przy tym wszystkim, dzięki raportowi, była wprost nasycona danymi, również tymi o rynku pracy. 

Rynek pracy 2025 oczami pokolenia Z 

Program konferencji założył, że każda osoba uczestnicząca powinna móc nie tylko posłuchać o tym, co najbardziej ją nurtuje, ale też wziąć udział w otwartej dyskusji. Ułatwiły to kręgi eksperckie. Ja wzięłam udział w panelu „Mniej stresu, więcej życia, czyli jak rynek pracy odpowie na pokolenie, które nie chce pracować za wszelką cenę?”.  Punktem wyjścia były dane ze wspomnianego raportu, a z nich jasno wynika, że 61% badanych woli zarabiać mniej, ale czuć sens swojej pracy, oraz 76% wskazuje, że możliwość godzenia życia zawodowego z prywatnym jest ważniejsza niż wysokość wynagrodzenia. 

Co zaskakuje najbardziej? Dla wielu młodych nową definicją sukcesu są jasno wyznaczone ramy między życiem zawodowym a prywatnym. Liczy się dla nich zaangażowanie, ale nie jeśli grozi wypaleniem, a rozwój nie może odbywać się kosztem zdrowia i relacji. Podczas kręgów eksperckich wywiązała się też dyskusja o systemie i państwie, o obawach dotyczących AI na rynku pracy i o działaniach związków zawodowych dla poprawy faktycznego stanu pracowników. To ważne tematy, które tkwią w głowach młodych ludzi, frustrują ich i determinują ich życie. 

Czy wobec tego generacja Z zmaga się z większymi trudnościami na rynku pracy niż poprzednie pokolenia? Zdaniem ekspertów niekoniecznie, po prostu wyzwania teraźniejszości nie są łatwe do pokonania. Podczas konferencji wybrzmiało kilka paradoksów obecnej rzeczywistości, np. fakt, że młodych ludzi, mimo ich pracowitości, często nie stać na zakup własnego mieszkania albo nawet na wzięcie kredytu. Młodzi chcą mieć wpływ, ale nie czują się reprezentowani. Do tego starsze pokolenia często oczekują od Zetek, że to one naprawią system i zaprowadzą ład na rynku pracy – a może starsi powinni zadbać o własne interesy, a nie czekać, aż kolejne roczniki wezmą sprawy w swoje ręce? 

Edukacja i rynek pracy nie nadążają za rzeczywistością 

Jaki pogląd na rynek pracy i edukację ma nowe pokolenie? Spójrzmy na kilka kolejnych liczb z raportu: 

• 62% badanych uważa, że szkoła nie przygotowała ich do wejścia w dorosłość. 

• 80% twierdzi, że w szkole brakuje edukacji zdrowotnej, cyfrowej i komunikacyjnej. 

• 44% badanych deklaruje, że rozpoczęło pracę, będąc w szkole średniej lub wcześniej. 

W związku z tymi danymi pracodawcom powinna zapalić się czerwona lampka – młodzi wchodzą na rynek pracy z dużym potencjałem, ale często bez wsparcia systemowego. Potrzebują programów wsparcia, możliwości podniesienia swoich kwalifikacji i specjalistycznych kursów. Chęć pracy młodych jest ogromna, ale rynek często nie jest przygotowany do ich zapału i dynamicznej chęci rozwoju. To nie są tylko dane – to codzienne doświadczenia tysięcy młodych ludzi w Polsce. 

Odwaga jako kompetencja przyszłości 

Spotkanie z tak wieloma Zetkami dało mi wgląd w rzeczywisty stan młodych na rynku pracy – chcą być słyszani, nie godzą się na oszukiwanie i naginanie ich praw, chcą mieć wpływ na rzeczywistość, mają ambicje do kreowania swojej kariery. Ten dzień był dla mnie inspirujący i motywujący do działania, rozmawiania i edukowania. 

Moja osobista refleksja po konferencji jest taka – potrzebujemy odwagi. By walczyć o siebie, mówić „nie”, buntować się – ale też by zawierać kompromisy, żyć w zgodzie z własnym sumieniem, podejmować ryzyko. Tego życzę nie tylko pokoleniu Z, ale wszystkim, którzy chcą mieć wpływ na rzeczywistość. 

Zachęcam do pobrania pełnego raportu „Stan Młodych 2025” – to lektura obowiązkowa dla każdego, kto pracuje z pokoleniem Z, tworzy strategie EB w organizacji lub po prostu chce lepiej zrozumieć młodych dorosłych w 2025 roku. 

 #StanMłodych #FundacjaWażneSprawy #PokolenieZ #HR #EmployerBranding 

Zdjęcia: Marcin Zieliński